OKOLICZNIKI CZASU W PRESENT PERFECT

Przy określaniu czasu w przypadku formy present perfect można wpaść w pułapkę dwuznaczności. Na przykład, w wypowiedziach typu:

Yolanda has lived in Atlanta but not for the last ten years.

mamy dwie możliwe interpretacje: a) Yolanda mieszkała tam, ale minęło już 10 lat od kiedy wyjechała, albo b) Ona tam mieszka cały czas, ale nie minęło jeszcze 10 lat od kiedy przyjechała.

TYPOWE OKOLICZNIKI DLA CZASU PESENT PERFECT

Typowymi okolicznikami czasu dla present perfect są FOR i SINCE. Pamiętając zatem o „pułapkach” przyjrzyjmy się kilku przykładom:

John hasn’t lived in Atlanta for ten years.

I have long since given up drinking. („long since” wskazuje na odległą przeszłość, ale z nadal aktualnymi skutkami „rzucenia picia”)

I haven’t seen her since Monday. (Ale: It’s a long time since I saw her.)

Także:

I have seen her in the past.

I haven’t seen her up to now.

I haven’t seen her so far.

I haven’t seen her hither to. (Język oficjalny: do tej chwili.)

UWAGA NA DOBÓR CZASOWNIKA!

Użycie czasownika typu REPAIR „sprzeciwia” się użyciu okolicznika wyrażającego „okres trwania” w wypowiedzi:

*They have repaired the road for ten years.

ale zupełnie poprawna będzie konstrukcja:

They have repaired my car today.

Powyższa zasada nie ma zastosowania w czasownikach „niezakończonych” (inconclusive verbs), zdaniach przeczących (negative sentences) oraz w porównaniach (comparisons):

They have lived there for ten years.

They have gone to Spain for two weeks.

They haven’t repaired the road for ten years.

Inflation has reached the highest level for ten years.

(porównanie)

Istnieją także konstrukcje, w których użycie formy present perfect jest „limitowane” przez kontekst czasowy. Na przykład wypowiedzi:

I have seen her this morning.

I have seen her this March.

są poprawne tylko „przed południem” lub „w marcu”. (Trzeba jednak pamiętać, że niektórzy nie stosują się do tego ograniczenia, ponieważ podświadomie poszerzają „teraźniejszość” tego typu okoliczników traktując je jako, np., today in the morning, albo in March this year.)

INDYWIDUALNE INTERPRETOWANIE CZASU

Indywidualna interpretacja „teraźniejszości” przy stosowaniu formy present perfect pozwala na tworzenie POPRAWNYCH konstrukcji, które być może „w szkole” zostałyby uznane za niegramatyczne. Porównajmy:

I have collected ten signatures now.

At six o’clock I have collected ten signatures.

Oczywiście w pierwszym przypadku NOW znaczy tyle samo co up to now (do tej chwili). Natomiast w drugiej wypowiedzi pojawia się sugestia, że ktoś patrząc na zegarek – który pokazuje godzinę 6 – mówi, że do tej CHWILI zebrał dziesięć podpisów. Innymi słowy six o’clock stało się tutaj bardziej dokładnym – poszerzonym – opisaniem NOW. Natomiast wypowiedzi:

He has come at 10 o’clock.

David has eaten meal on Friday.

wymagają już innej interpretacji – są one poprawne tylko w takim przypadku, gdy opisują SERIE czynności następujących kilkakrotnie o godzinie 10, lub co piątek, do chwili obecnej.

NIEPOPRAWNE UŻYCIE PRESENT PERFECT

Pytania zaczynające się od WHEN zazwyczaj dotyczą jednego punktu w przeszłości. Stąd, nie może być poprawna wypowiedź *When has he come? (Właściwie: When did he come?) Jeśli jednak takie pytania dotyczą równocześnie TERAŹNIEJSZOŚCI, forma present perfect staje się w nich dopuszczalna, tak jak w:

When have you been to the North Pole?

co zinterpretujemy jako Przy jakich okazjach, (do chwili obecnej) mogło się to zdarzyć, że…? Porównajmy także:

Since when have you read newspapers? (spojrzenie w przeszłość)

Since when do you read newspapers? (spojrzenie perspektywiczne)

I’ve seen her once. (w odpowiedzi na pytanie typu How often?)

I saw her once. (w odpowiedzi na pytanie typu When?)

W konstrukcji He has given it to her – yesterday., „yesterday” jest dodane, jakby po zastanowieniu i mogłoby być częścią oddzielnej wypowiedzi …and it was yesterday. Podobnie można odczytać oświadczenie typu:

I have never forgotten a little incident in Cuba years ago.

Wypowiedź I’ve lived in a small house in Ghana a few years ago., będzie również poprawna, jeśli a few years ago potraktujemy tylko jako uzupełnienie in Ghana. Natomiast na pewno nie można uznać za poprawną parafrazy:

*I’ve lived a few years ago in a small house in Ghana.

W dialogu typu:

A: Have you ever seen Macbeth on the stage?

B: Yes, I’ve seen it years ago, when I was a child.

błąd rozmówcy „B” wynika z bezwolnego naśladowania formy gramatycznej zawartej w pytaniu rozmówcy „A”. I jest to sytuacja dość częsta.

Na koniec porównajmy kilka wypowiedzi w present perfect, których znaczenie zależy tym razem od… okolicznika miejsca:

He has been to America. (Opisowo: Pojechał tam, ale już tam go nie ma.)

He has been to America three times. (tak jak w odpowiedzi na pytanie: Has he ever been to America?)

He has gone to America. (Opisowo : I jest tam, a nie tutaj.)

He has been in America. (Nie ma bezpośredniej sugestii, że on tam pojechał.)

SixPack English

Jeśli chcesz opanować czasy i wynieść swój angielski na wyższy poziom, to zapraszamy do zapoznania się z ofertą naszych kursów SixPack English. To autorska metoda nauki języka angielskiego przeznaczona do samodzielnej nauki. Nasze kursy to lekcje wideo i audio, zeszyt ćwiczeń jest dodatkiem, który pomoże uporządkować Ci zdobytą wiedzę. Z kursami SixPack English w 3 miesiące przełamiesz bariery językowe i zaczniesz porozumiewać się bez stresu!